Wat is coaching? 9 mythbusters rondom coaching

Wat is coaching? De vraag naar coaching neemt toe en zo ook het aanbod aan coaches. Tegelijkertijd merken we dat er nog veel onbekend- of onjuistheden zijn over wat coaching nu daadwerkelijk is en doet. Om je te ondersteunen in ‘door de bomen het bos’ te zien, bespreken we in dit artikel 9 uitspraken of ‘mythbusters’ rondom coaching. Kloppen ze, kloppen ze niet én waar zit de nuance.

Mythbuster #1 Coaching is geen therapie

WAAR

Zijn er veel overeenkomsten tussen coaching en therapie? Jazeker! In beide gevallen betreft het een vorm van begeleiden. Echter, de aanvliegroute is verschillend. Als professioneel coach (of als je op zoek bent naar een coach of therapeut) is het belangrijk om het verschil tussen beide begeleidingsvormen te (her)kennen.

Wat zijn de belangrijkste verschillen?

• Therapie (ook psychologie en psychiatrie) gaat over analyseren, blootleggen en herstellen. Coaching gaat over verkennen, ontdekken en ontwikkeling.
• Therapie is gericht op het werken met (en helen van) het verleden en heden. Coaching is ontwikkeling- en toekomstgericht
• In (transformationele) coaching is de samenwerking gelijkwaardig er is een partnership. In therapie is de therapeut de inhoudelijk expert. Coaches zijn geen medische of zorgprofessionals. Coaching ondersteunt in het verduidelijken van doelen, identificeren van obstakels en mogelijkheden en het maken van concrete stappen. Coaches richten zich op het bereiken van een doel. Het proces tussen een coach en coachee is gericht op bewustwording, actie en resultaat.

Wat is coaching en wat is therapie? Kort samengevat (beetje zwart/wit) zit het grootste verschil in de aanvliegroute van de begeleider. Een coach ziet zijn coachee als heel, compleet en voorzien van eigen vindingrijkheid. Een therapeut heeft over het algemeen de aanvliegroute dat er iets mis is met de cliënt, er een trauma heeft plaatsgevonden en dat dit geheeld moet worden, opgelost vanuit de expertise van de therapeut.

Mythbuster #2 Coaching is advies geven

NIET WAAR

Bij coaching denken veel mensen aan advies. Iemand die jou tips en trucs geeft hoe iets aan te pakken. Er is echter een verschil tussen adviseren en coachen.

Coaching is het ondersteunen van je coachee of medewerker om te bedenken wat het beste voor zichzelf is en is gebaseerd op wat de coachee WIL doen en niet op wat jij denkt dat deze MOET doen. Het gaat om vragen versus vertellen. Luisteren. Vragen stellen. Uitdagen. Erkennen. Mensen de tijd geven om hun eigen gedachten te verwerken en tot hun eigen conclusies en beslissingen te komen.

Dat is de theorie. Makkelijker gezegd dan gedaan? Zeker! Het is één van de lastigste gedragingen die we merken bij deelnemers aan onze programma’s om af te leren. Echter; bewustzijn van én oefening baart kunst!

Merk je dat je in een adviseur/expert/beantwoord/oplos/fix-modus komt? Grote kans dat je aan het adviseren bent en NIET aan het coachen.

Mytbuster #3 Voor coaching is een probleem nodig

NIET WAAR

Is voor coaching een probleem nodig? Absoluut niet!

In coaching taal hebben we het liever over een ‘onderwerp’ waar je coaching op wil. Dat kan een probleem zijn, echter we benaderen het niet als zodanig. Dit leidt ertoe dat er meer verkenning plaats vindt van het onderwerp. Op meerdere gebieden kunnen inzichten ontstaan in het gedrag van de coachee. En het mooiste is dat er op basis van bewustwording een nieuw perspectief ontstaat. Op basis hiervan benadert en ervaart de coachee zijn ‘probleem’ anders. Plots zijn die problemen er dan niet meer en worden ontwikkelpunten.

Dit is precies waar coaching over gaat; ontwikkeling!

Dit betekent óók dat als succesvol bent in iets dat je dit succes verder kunt verdiepen, verbreden, uitbouwen, doorontwikkelen enzovoort. Kortom, als je als ergens goed in bent en je wil jezelf nog effectiever maken, dan is coaching een prachtige begeleiding hiervoor.

Valkuilen die we echter vaak terugzien bij beginnend of minder geoefende coaches:

• Het onderwerp van de coachee zelf als ‘probleem’ benoemen. “Welk probleem wil je bespreken” of “Wat is je probleem?” Hierdoor geven ze het onderwerp van de coachee onbewust de lading van een probleem. De kans is daarmee groot dat je coachee in een fixed mindset komt in plaats van dat er ruimte ontstaat voor groei.

• Onvoldoende bewust zijn van hun eigen vooroordeel om iets op te willen lossen. In plaats van in te zoomen op het specifieke probleem of een uitdaging waarmee coachees worden geconfronteerd, vraagt het juist om uit te zoomen.

Verander je aanpak van “Ik moet mijn coachee (of medewerker) helpen dit probleem op te lossen” naar “Hoe kan ik deze persoon ondersteunen in diens vooruitgang?”

Coaching is toekomstgericht en draait om groei, prestatie en succeservaringen. Daarvoor zijn geen problemen noodzakelijk.

Mythbuster #4 De coach DE expert

NIET WAAR/ HANGT ERVAN AF

Ken jij een coach? Grote kans dat het antwoord ‘Ja’ is. En nog grotere kans dat het bij de meeste van die voorbeelden gaat over een mentorcoach of adviseur. In ieder geval iemand die expert is op de inhoud. Dit is echter iets ANDERS dan transformationele coaching.

Wat is het verschil?

Bij transformationele coaching is de coachee de expert in diens eigen leven. Als coach zijn we een gelijkwaardige partner die de coachee ondersteunt om diens doel te behalen.

De uitgangspunten hierbij zijn:

• Een coachee is van nature creatief, vindingrijk en compleet
• De coachee bepaalt het doel
• De coach werkt met wat zich in het gesprek aandient.

Coaching gaat over co-creëren. Als coach ondersteun je en daag je een coachee uit tot inzichten te komen hoe ze moeten veranderen om succesvol te zijn. Coaching stimuleert bewustzijn, reflecteren, zelfontdekking én zelfredzaamheid. De coachee bedenkt eigen oplossingen én creëert eigen mogelijkheden.

De keuzevrijheid én volledige verantwoordelijkheid ligt dan ook bij de coachee, Een professioneel coach weet in de samenwerking eigen ego, aannames, en meningen te herkennen, buiten het gesprek te houden en oog te houden voor ethiek. De focus ligt op volledig aanwezig  zijn bij de coachee om deze te ondersteunen in diens vooruitgang.

Zoek je een coach, vraag dan naar diens werkwijze. Ga je iemand coachen, wees dan helder aan de voorkant wat deze vorm van begeleiden is. In onze opleiding leren we studenten hoe ze dit kunnen doen in een kennismakingsgesprek. Als dit kader aan de voorkant niet duidelijk is, kan je coachee de vooronderstelling hebben dat jij de expert bent, degene met de juiste antwoorden of de redder die het probleem voor hem zal oplossen. En dàt, is iets anders dan coachen.

Mythbuster #5 Coaching is vooral een goed gesprek

NIET WAAR

Een goed gesprek – een gesprek waarin de ander actief luistert en vragen stelt – wordt nog wel eens geassocieerd met coaching. Toch is er een verschil.

Zoals we eerder schreven, richt transformationele coaching zich op gedragsverandering. Een coachee wil iets anders in het leven; effectiever functioneren op werk, verbinding in relaties, ondernemerschap versterken, meer rust ervaren… het kan vanalles zijn. Met andere woorden, de coachee komt naar jou met een doel, een gewenst resultaat.

Om dat resultaat te behalen, ondersteunt de coach de coachee op een aantal manieren:

• In samenwerking met de coachee verscherpen we het beoogde doel. Dit geeft helderheid én gedurende het proces een handvat om te toetsen of men samen goed op weg is richting het gewenste resultaat.
• Met de coachee creëren we een optimale leeromgeving. Een omgeving waarin zowel hoofd (cognitie) als hart (gevoel) en handen (doen) betrokken zijn.
•  Tijdens een coachgesprek, zorgen we als coach dat het doel van de coachee in zicht blijft. Dwaalt de coachee af, dan signaleren we dat en geven we keuzes in relatie tot het doel.
• Resultaat in coaching gaat verder dan ‘alleen’ het eindresultaat. Het gaat daarbij ook om hoe een coachee naar het resultaat kijkt en hoe deze het proces naar het resultaat beleefd heeft.

Intentie +actie = resultaat.

We nodigen een coachee uit om te reflecteren wat het coachingsgesprek hen leert. Van daaruit ondersteunen we om er een concrete actie aan te hangen die bijdraagt aan het gewenste resultaat. Er is sprake van een accountability (aanspreekbaarheid)

Coaching gaat dus verder dan een goed gesprek. Het is concreet, resultaatgericht en er is sprake van een accountability.

Mythbuster #6 Coaching kost veel tijd en geld

NIET WAAR

Natuurlijk vraagt coaching om een investering, echter de Return on Investment (ROI) kan vele malen hoger zijn.

Wat kan professionele, transformationele coaching zoal opleveren:

• Duidelijkheid over doelen en prioriteiten: Een coach kan ondersteunen bij het identificeren van persoonlijke en professionele doelen, het prioriteren van acties en het ontwikkelen van een actieplan om doelen te bereiken.
• Verbeterde prestaties: Door het werken met een coach kun je je skills en prestaties verbeteren en zo je kans op succes vergroten.
• Persoonlijke groei en ontwikkeling: Door inzicht te krijgen in de obstakels die je persoonlijke groei en ontwikkeling in de weg staan, kun je samen met een coach strategieën ontwikkelen om deze obstakels te overwinnen.
• Betere relaties: Coaching kan je helpen bij het verbeteren van je communicatievaardigheden, het ontwikkelen van meer empathie en begrip voor anderen. Met coaching kun jij jouw relaties met meer verbinding en compassie beleven.
• Meer voldoening en balans: Door het werken met een coach krijg je meer helderheid in je passies en interesses. Samen onderzoek je hoe je ruimte hiervoor kunt maken in je leven, waardoor je meer voldoening en balans ervaart.

Bovenstaande komt onder andere uit onderzoek van de International Coach Federation (ICF). Onder 210 respondenten kwam naar voren:

62,4% heldere, specifieke doelstelling;
60,5% meer evenwichtig leven;
57,1% lagere stressniveaus;
52,4% meer zelfvertrouwen;
39,5% verbeterde communicatievaardigheden;
35,7% voltooiing project;
43,3% verbetering van de kwaliteit van het werk.

Coaching is daarnaast geen langdurig traject, echter een korte intensieve samenwerking met als doel dat de coachee daarna zelfstandig verder kan. Er ontstaat geen afhankelijkheid met de coach. De zelfstandigheid van de coachee wordt zelfs verhoogd.

Hoe gelukkiger en meer in verbinding met jezelf en anderen – hoe hoger de productiviteit en betrokkenheid op het werk en hoe lager de uitval in ziekteverzuim of vertrek van medewerkers. Coaching levert dus niet alleen een voordelen voor de coachee op, maar ook ROI voor organisaties.

Mythbuster #7 Coaching is toekomstgericht

WAAR

In tegenstelling tot bijvoorbeeld therapie gaat coaching over het heden en de toekomst en niet, zoals je eerder in dit artikel las, over het verleden. Betekent dit, dat een coach niks met het verleden kan? Zeker niet!

Zoals eerder als benoemd gaat coaching over het (verder) ontwikkelen van je potentieel, verbeteren van prestaties, acties, verantwoordelijkheid en follow-up.

Een transformationeel coach ondersteunt coachees om uit hun verhalen van ‘vroeger’ te stappen en nieuwe mogelijkheden te zien en aan te gaan. In dit proces werkt een coach met tools zoals bijvoorbeeld het ontdekken van waarden, het inzetten van verbeelding, bieden van andere perspectieven en keuzes en het werken met metaforen.

Betekent dat, dat je als coach helemaal niet kunt werken met het verleden? Nee, het verleden is immers ook een onderdeel van het leven van een coachee. In coaching gaan we echter niks helen of oplossen in dat verleden. Wel kan het bijzonder nuttig zijn om succesvolle momenten terug te halen en zelfs te visualiseren. Dit kan de coachee bewust maken van eerder ingezette kwaliteiten en gedrag om vervolgens een vertaalslag te maken naar de toekomst en hoe dit gedrag en deze kwaliteiten daar in te zetten. Hiermee ondersteunen we een coachee om naar een growth-mindset (groei-mindset) te gaan, waarin er nieuwe mogelijkheden kunnen onderstaan.

Kortom: Met een coachee kunnen we het verleden niet veranderen, wel kunnen we deze ondersteunen in het beïnvloeden van diens toekomst.

Mythbuster #8 Coaching vraagt om ethiek

WAAR

Coaching is een vrij beroep, net als psycholoog of managementconsultant – een vrij beroep, oftewel iedereen mag zich zo noemen. Alleen “vrij” is wat anders dan vrijblijvend. Als coach krijg je een positie in iemands leven waarin je impact kunt maken. Impact in het leven en de omgeving van de coachee. En, hoewel er vaak niet bij wordt stilgestaan, is je bewust zijn van (en waar nodig handelen vanuit) ethisch gedrag en mogelijke dilemma’s hier onherroepelijk aan verbonden.

Ben jij je hier onvoldoende van bewust, dan kan de impact waar we het hierboven over hebben een negatief effectief op jouw coachee hebben en uiteindelijk dus ook op jou als coach.

Een professionele coach heeft zich aangesloten bij een vakvereniging of beroepsorganisatie en daarmee ook automatische aan de Ethische gedragscode van die vakvereniging of beroepsorganisatie. Een Ethische gedragscode beschermd de cliënten én de coach in bijvoorbeeld ethische of juridische dilemma’s

Een van de grootste vakverenigingen voor coaches is de International Coaching Federation (ICF). Deze vakvereniging nam jaren geleden het voortouw bij het ontwikkelen van een ethische gedragscode in coaching. Met als resultaat: De Code of Ethics én een beoordelingscommissie ethiek. Het voldoen aan de gedragsnormen uit die Code of Ethics is de 1ste van de 8 ICF kerncompetenties waaraan ICF-leden, ICF-houders en ICF geaccrediteerde training programma’s – zoals de onze – zich houden.

Ethiek is onderdeel van onze coachopleiding Co-Creatie. Daarnaast besteden we er aandacht aan in supervisie, intervisies en in de mentorcoaching van onze studenten. “Vrij” betekent niet vrijblijvend; verdiep jezelf als professioneel coach in ethiek, sluit je aan bij een vakvereniging en doe regelmatig aan intervisie met andere professionals. Werk je samen met een coach, vraag deze dan naar diens werkwijze rondom ethiek.

Mythbuster #9 Coaches zijn niet of niet goed opgeleid 

NIET WAAR/HANGT ERVAN AF

Coach een ‘vrij’ beroep; betekent dit dan dat coaches dan ook automatisch niet goed of niet zijn opgeleid in hun vakgebied? Nee, verre van dat. Wel zijn er grote verschillen tussen coaches (en coachopleidingen) en loont het zich zeker om op onderzoek uit te gaan.

Waar dan op te letten? Ben je op zoek naar een coach of wil je een coachingsopleiding volgen, dan kun je op een aantal zaken letten:

• De coach en/of coach opleiding is erkend door en aangesloten bij de ICF, NOBCO, EMCC, NOLOC, LVSC of StiR, de belangrijkste beroepsorganisaties voor coaches.
• De coach heeft bij een bovengenoemde vakorganisatie individuele certificering behaald.
• De coach investeert aantoonbaar in intervisie en bijscholing.
• Kies je voor een door ICF of NOBCO gecertificeerde coach, dan staat vast dat deze succesvol een erkende opleiding volgde, succesvol diens examens heeft behaald, voldoende werkervaring heeft, aan intervisie doet en erkende bijscholing volgt.

Of je nu coaching wil ontvangen van een coach of coach wilt worden, zoek een coach of programma met gedegen accreditatie, ga in gesprek met verschillende coaches/opleiders om te kijken of het klikt en de werkwijze van de coach/coach is concreet, resultaatgericht en er is sprake van een accountability.

Wat is coaching? Onze definitie

In bovenstaand artikel leerde je meer over de ‘waar-‘ en ‘onwaarheden’ met betrekking tot coaching én waar de nuances zitten. Om af te ronden met hoe we dit artikel startten, geven we tot slot nog graag onze definitie van coaching:

Coachen is het creëren van een relatie tussen coach en coachee, gebaseerd op veiligheid en vertrouwen, waarin buitengewone resultaten worden behaald.

Coachen gaat over het begeleiden van mensen, zonder dat jij een oplossing aandraagt. Klinkt eenvoudig en het is complex tegelijkertijd. Coach zijn betekent dat je een belangrijke positie krijgt in het leven van iemand anders. Kwaliteit van en kennis rondom coaching is daarom noodzakelijk om zowel het vak, de coach én de coachee te laten floreren.

Jezelf ontwikkelen tot transformationeel leiderschapscoach?

Vraag nu een gratis orientatiegesprek aan! Of neem een kijkje bij de 3-daagse Coaching Essentials of jaaropleiding Co-Creatie. Intention is door de ICF Level 2 geaccrediteerd, aangesloten bij NOBCO, NRTO en ACTO en heeft bijna 20 jaar ervaring in het opleiden van mensen in transformationele coaching en leiderschap. Met een opleiding of training van Intention draag je bij aan verandering, verbinding en meer authenticiteit in jouw directe omgeving, binnen organisaties en in de wereld.